رکب خوردی😝 تو دنبال یه مقالهی معمولی بودی اما اینجا رسماَ 10 ساعت کلاس درسه! کاغذ و قلمت رو آماده کن که قراره انقدر بهت تکنیکِ تولید محتوا یاد بدم که خسته شی!
قراره 30 الی 40 میلیون تومن پول برات Save کنیم و چکیدهی عملیِ کورسهای بازاریابی محتوایی ایرانی و خارجی رو بهت آموزش بدیم.😎
نه قراره چکیدهٔ خیلی پیچیدهای تحویلت بدم، نه صحبتای اضافه و بیفایده. مستقیم میریم سر اصل ماجرا و روشهای کاربردی رو بررسی میکنیم. پس محکم بشین بریم اکسپلور…😁✌️
اینستاگرام، سلاحِ نفوذ به مغز آدمها🧠
اینجا اینستاگرامه… یا محتوایی میسازی که مثل گلوله بره تو سر آدما و به نیازها (Need) و خواستههای (Want) واقعی مخاطب دست بزنه، یا توی اکسپلور رات نمیدن! اما چجوری؟؟ شناخت پرسونا، تنها کلیدشه.
نکته: یاد گرفتن تفاوت نیاز و خواسته در بازاریابی محتوایی، خیلی مهمه! بهخدا که اکسپلور دکمه نداره، ولی مغز آدمها قلق داره. این مقاله درباره Need vs Want رو حتما بوکمارک کن و بخون…
1. پرسونا چی هست و چرا اینقدر لازمه؟ 👥
پرسونا در واقع یه تصویر نیمهتخیلی از مشتری یا مخاطب ایدهآلته. توی پرسونا مشخص میکنی سنش چقدره، چه شغلی داره، به چی علاقهمنده و مهمتر از همه، مشکل یا دردی که داره چیه. اگه از نیاز و درد مخاطبت خبر نداشته باشی، تولید محتوا اصلا هدفمند نخواهد بود.
- سن، جنسیت، تحصیلات و سبک زندگی مخاطب
- دردها، نیازها و دغدغههای روزمره
- سلیقهٔ محتوایی (مثل علاقه به پستهای تصویری، ویدیویی یا ریلز)
رازی از آموزش تولید محتوا در اینستاگرام: هرچی بهتر روی Pain مخاطب دست بذاری و براش راهکار یا محتوای مناسب بسازی، احتمال رفتنت به اکسپلور و دیده شدنت بهشدت بالا میره. 🔥
2. راههای کشف نیاز مخاطب چیا هستن؟ 🧐
یک کلام ختم کلام؛ آموزش دیدن در زمینه Behavioral Psychology که به شما کمک میکنه هنگام تعامل با مخاطب، از طریق رفتارشون، پروفایل روانشناختی اونها رو کشف کنین و پرسونای خودتون رو دقیقتر ترسیم کنین. شاید ابتداییترین آموزش در زمینه روانشناسی رفتاری در بازاریابی رو مکنزی منتشر کرده باشه، که قاطعانه پیشنهاد میکنم مطالعه بفرمایید
آموزش الگوریتم اینستاگرام در 1404: ورود به قلعه اکسپلور
خیلیا میپرسن: «راز ورود به اکسپلور چیه؟» خب راستش، اینستاگرام دائم الگوریتمشو تغییر میده. اما چندتا نکته مهم وجود داره که اگه رعایتشون کنی، احتمال وایرال شدنت بهشدت بالاتر میره. 😮
1. زمان انتشار پست، یه فاکتور مهم ⏰
طبق گزارش HeyOrca ، صبحهای زود (معمولا 8 تا 10) یا بعدازظهر/غروب (7 تا 9 شب) نرخ تعامل بالاتری وجود داره. البته این بسته به نوع مخاطبت میتونه تغییر کنه. بهترین کار اینه که خودت چند هفته آزمایشی پست بذاری و بسنجی کدوم ساعت تعامل بهتری داری، بعد همون الگو رو ادامه بدی.
2. 🎬 واچ تایم رگ خواب اکسپلوره…
اینستاگرام عاشق اینه که کاربرا وقت بیشتری تو اپ بگذرونن. چرا؟ چون میتونه تبلیغات بیشتری به نمایش بذاره و بیشتر پول در بیاره. و تو اگر کمکش کنی که بیشتر پول در بیاره، تو رو میبره اکسپلور. البته نه از روی لطف! چون محتوایِ جذابِ تو کمک میکنه باز هم بیشتر پول در بیاره:)
3. هشتگها هنوز جواب میدن؟ #️⃣🔍
طبق SocialMediaToday ، هشتگها هنوز برای کمک به الگوریتم و دستهبندی محتوا مفیدن، اما به اندازه گذشته جادویی نیستن. بهترین پیشنهاد:
- از 5 تا 10 هشتگ کاملاً مرتبط با موضوع پست استفاده کن.
- هشتگای خیلی عمومی مثل #love، #happy و #طنز و #تهران اصلاً بهدرد نمیخورن.
- کپشن رو شلوغ نکن. ترجیحاً هشتگهای اصلی رو یا انتهای کپشن یا کامنت اول بذار.
4. CTA فراموش نشه! 🤝🙋♂️
بدون Call To Action (مثلاً «کامنت بذار»، «دوستاتو تگ کن»، «لایک کن») انگار داری با دیوار حرف میزنی! الگوریتم اینستاگرام عاشق تعامله و هرچی بیشتر کامنت، لایک، ذخیره و اشتراکگذاری بگیری، احتمال دیده شدنت بالاتره. پس تو کپشن یا استوریت حتما از مخاطب بخواه کاری انجام بده.
✅ نکته مهم درباره کال تو اکشن: استفاده از تکنیکهای کپیرایتینگ در CTA از واجب اوجباته! بیا با هم 3 تا CTA رو مقایسه کنیم:
1. این پست رو لایک کن.
2. برای حمایت از ما این پست رو لایک کن.
3. با اون انگشتای ظریف و قشنگت، یه لایک مهمونم کن تا خستگیم در بره.💚
خب… کدوم CTA تاثیر بیشتری داره؟ اصلاً بذار Case Study ها رو با همین call to action شروع کنیم که ببینی چقدر اهمیت داره…
کیس استادی اول: دیوار مارکتینگ!
این ویدیو رو ببین👇🤭 ویدیوی پایین برای 2 سال پیشه. من (عرفان سعیدی، بنیانگذار آژانس تخصصی سوشال مدیا مارکتینگِ عرفان) یه زمانی پیجم پابلیک بود. البته هیچ فعالیتِ کاری داخلش نداشتم! عکس از خودم میذاشتم و یه جورایی محتواهام شخصی بود. یه مدت به دلیل مریضی خونه نشین میشم و حوصلهم سر میره و شروع میکنم الکی الکی ریلز میسازم. چرا الکی الکی؟ چون نه استراتژی داشتم نه هدف. فقط حوصلهم سر رفته بود، همین.😁
سرت رو درد نیارم. بریم سراغ تحلیل و بررسی.🚀
جلوتر که بریم، توی کیس استادیِ سوم شما رو با “شاه تکنیک” تولید محتوا آشنا میکنم. شاه تکنیکی که ازش توی این ریلز استفاده شده اما فعلاً نمیگم…
تکنیک استعاره مفهومی (Conceptual Metaphor)
این نوع استعاره، مفاهیم انتزاعی یا پیچیده را با مفاهیمی ملموس یا آشنا بیان میکند. مثلاً “زمان پول است.” میشه بهش illusory correlation یا همبستگی توهمی هم گفت: یعنی ارتباط بینِ دو متغیر ( رویدادها، اعمال، ایده ها و. . . ) ، در حالی که واقعاً مرتبط نیستند.🙄
یکم مسخرهست اما جواب میده. اگر دقت کرده باشین، من ننوشتم “کپشن رو چک کن تا بهت یاد بدم.” بلکه گفتم “کپشن نذری میدن!”
یه همبستگیِ کاملاً غیرعادی. آخه چجوری میشه توی کپشن نذری داد؟ معنی این استعاره اینه که توی کپشن یک چیز ارزشمند و رایگان گیرت میاد! و همین باعث شد که همه کپشن رو باز کنن و Watch Time من توی یک ویدیوی 6 ثانیهای رسید به 13 ثانیه. (یعنی به طور میانگین هر نفر 2 بار ویدیو رو دیده.)

البته خوبه که بگم دیوار مارکتینگ واقعاً وجود داره!😅 تبلیغات CPV درون برنامه ای دیوار برای پرفورمنس مارکتینگ معجزهست! اگر دوست داشتین این مقاله رو هم بخونین.👇
آموزش تبلیغات در اینستاگرام: آره یا نه؟ 🤑🤝
هرچند این مقاله روی تولید محتوا تمرکز داره، اما نباید نقش تبلیغات رو دستکم گرفت. گاهی یه تبلیغ خوب میتونه پیجتو چندین قدم جلو بندازه. البته قبلش باید مطمئن شی محتوای پیجت باکیفیته. اگه محتوای ضعیف تبلیغ کنی، پولتو ریختی دور.
کیس استادی دوم: تبلیغات بلاگری برای کافه 1307
☕ چند وقت پیش با مدیر کافه 1307 که توی خیابون حافظ تهران هست، صحبت میکردم… تعریف کرد که 5 میلیون تومن داده یه بلاگر تازه کار که تبلیغش رو بکنه، از شانس همون ریلز رفته اکسپلور میلیونی شده! میگفت: عرفان الان مجبورم در شبانه روز 3 ساعت بخوابم… یا باید کار کنم و مشتریا رو هندل کنم یا مصاحبه کنم. توروخدا اگر سالن کار میشناسی بهم معرفی کن. اینجا خیلی شلوغه داریم دیوونه میشه.
دوست داری تو هم اون ویدیو رو ببینی؟👇😇
☝🏻☝🏻☺ این ویدیو توسط یک فودبلاگر بهنام آقای محمد بهرامی ضبط و اردیبهشت 1404 منتشر شده. تا به امروز (تیر) تقریباً 3.3 میلیون بازدید خورده! طبق گفته مدیر کافه 1307 بلافاصله بعد از پست شدن ویدیو، وارد اکسپلور شد و از 72 ساعت بعدش جلوی کافه صف کشیدن…
بریم سراغ تحلیل و بررسی این ریلز میلیونی!👁
قلاب ریلز باید چجوری باشه؟
نکته:» قلابهای زیر میتونن همزمان به عنوان تکنیک سناریونویسی و محتوانویسی هم برای شما قابل استفاده باشن!
تکنیک استفاده از صفات برتر
ریلز با این جمله شروع میشه: “اینجا شلوغترین خونهی شهره که براش صف میکشن.” قطعاً که دروغه! 😅 اما آدمها به “ترینها” علاقه دارن… گرونترین، قدیمیترین، اولین، و…
اگر دقت کرده باشی، ما حتی عنوان این مقاله رو هم گذاشتیم “کاملترین آموزش تولید محتوای اینستاگرام” و از تکنیکِ ترین استفاده کردیم.
تکنیک exaggeration یا مبالغه
براش صف میکشن… راستش کافه 1307 دو ماه قبل این ویدیو افتتاح شد و به زور 4 نفر میرفتن داخلش میشستن قهوه میخوردن. این هم یک دروغ بود، اما با تحریک رفتار گلهای و اگزجره کردن وضعیت کافه، توجه کاربر رو به دست گرفت…
تکنیک استعاره تصویری (Visual Metaphor)
این تکنیک توی سناریونویسی خیلی سخت و حساسه! حس میکنم بلاگر اتفاقی ازش استفاده کرد. منظورم “خونه” هست… بلاگر کافه رو به خونه تشبیه کرد! این خیلی حرفهایه.😳 خونه امنترین مکان هر فرد هست. خونه یعنی آرامش، یعنی آشنایی.
بلاگر نگفت: اینجا یه کافهست که تاحالا نرفتی و پیشنهاد میکنم امتحانش کنی. گفت اینجا بزرگترین خونهی تهرانه. نسبت دادن خونه به تهران هم خودش یک تکنیک روانشناسیِ پیچیدهست. معنیش اینه که همه آدمها توی این خونه حضور دارن و احساس امنیت میکنن. پس باز هم رفتار گلهای در مغز مخاطب تحریک شد…
تکنیک انسانیسازی یا H2H
نمیدونم دقت کردین یا نه، اما فودبلاگر توی تبلیغ کافه 1307 حتی اسمی از “کافه 1307” نیاورد.😂😂 بلکه امیرحسین (مدیر کافه) رو خطاب قرار داد. درواقع جای اینکه بگه “کافه 1307” خیلی خوبه، گفت “کافه 1307 به میزبانیِ امیرحسین خیلی خوبه!”. به این کار میگن Humanization یا همون Human-to-Human marketing 👇👇
کاربرد H2H Marketing در سوشال مدیا
فیلیپ کاتلر (پدر علم بازاریابی) در کتاب سال ۲۰۲۰ خودشون به نام «بازاریابی اچ تو اچ: تکوین بازاریابی انسان به انسان» یه چارچوب جدید برای بازاریابی معرفی کردن. این رویکرد، بازاریابی رو از مدلهای سنتی B2B یا B2C رو به یه دیدگاه انسانمحور (human-centric) تغییر میده که روی اعتماد، همدلی و روابط معنادار تمرکز داره.
به گفته استاد فیلیپ کاتلر، بازاریابی باید آدما رو بهعنوان افراد چندوجهی (مشتریها، کارمندها، مادرها، دانشجوها و شهروندها) ببینه. درواقع شما صرفاً با چیزی به عنوان “مشتری” طرف نیستین! ممکنه با یک “زن 37 سالهی کارمند شهرداری که مادر فرزند 8 ساله و همسر یک لولهکش 41 ساله هست.” رو به رو باشید…
پس وقتشه تبلیغ صرف محصول دست بکشی و روی ساختن رابطه تمرکز کنی. این یعنی گوشی رو بگیری دستت و نشون بدی آدمای واقعی پشت برندت هستن، داستانهای قابللمس بسازی و اجازه بدی که مشتریان از تو و تیمت خرید کنن، نه شرکتت!
مخوفترین تکنیک تولید محتوا😮
ویدیویی که در ادامه براتون گذاشتم، بهعنوان پربازدیدترین ویدیوی اینستاگرام فارسی شناخته میشه! ویدیویی از اسکای پارک جی مکس که در آذر ماه 1402 منتشر شد و تا الان 202 میلیون بازدید گرفته!!
😅 آره… 202 میلیون بازدید:) این ویدیو یکی از چالشبرانگیزترین سوالاتِ اینستاگرام مارکتینگ رو مطرح میکنه:
چی شد که وایرال شد؟😐 چرا هیچ تکنیکی توش نیست که به واسطه اون 202 میلیون بازدید گرفته باشه؟! نه شخص مشهوری توی ویدیو هست، نه ایدهی جدیدی به کار گرفته، نه متنی، نه دیالوگی، هیچی…
✅ بیاید براتون فاش کنم… دقت کردین چارلی چاپلین هنوز هم بزرگترین کمدین دنیاست؟ با اینکه فیلماش نه دیالوگ داشتنن نه داستان خارق العادهای نه…
لورل هاردی رو یادتونه؟ اونا هم طنزِ مسخرهای داشتن! هاردی بهصورت اتفاقی پاش رو میذاشت روی پای لورل و لورل هم صورتش رو مچاله میکرد. د آخه کجای این خنده داره…؟😕
دوستان، این جمله رو از ما به یادگار داشته باشید: هنر یعنی پارادوکس.
چارلی چاپلین همیشه یک کت تنگ و شلوار گشاد داشت. لورل هاردی مثل فیل و فنجون بودن. باب اسفنجی و پاتریک هم با هم پارادوکس داشتن.. یکیشون باهوش بودن و کار میکرد، اون یکی خنگ بود و فقط غذا میخورد.
ویدیو رو ببین تا بهت بگم چجوری از تکنیک پارادوکس استفاده کرده.👇👇
کیس استادی سوم: پربازدیدترین ویدیوی اینستاگرام
شاه تکنیکِ پارادوکس
اصولا ویدیوهای مربوط به #بانجی_جامپینگ اینجوری هستن که توشون کلی سر و صدا و جیغ و آدرنالین وجود داره. اینجا چی؟ هیچی. سکوت مطلق. قیافهی عادی، بدون ترس و اضطراب. و این یعنی پارادوکس… یعنی خلاف انتظار مخاطب رفتار کردن.🧐
این تکنیک در کیس استادیِ اول (دیوار مارکتینگ) هم استفاده شد. در فضایی که همه حرف از “پول درآوردن از اینستاگرام” میزنن، محتوا میگه “اگه بدونی از دیوار چقدر میشه پول درآورد دیگه سراغ اینستاگرام رو نمیری…”
کیس استادی چهارم: دنیا رو با چشم تو میبینم…
تکنیک POV
این اصطلاح از دنیای فیلمسازی اومده! در فیلمبرداری، POV مخفف “Point of View” یا “زاویه دید” است. این نوع نما، دیدی که یک شخصیت در فیلم دارد را نشان میدهد، گویی دوربین چشمهای آن شخصیت است و آنچه را که او میبیند، به بیننده منتقل میکند. اصولا محتواهای POV شامل تکنیکِ همذات پنداری هم میشن…
ساختار بیشتر محتواهای POV اینجوریه که موقعیت: وقتی {انجام دادن یک کار} و {رو در رویی با یک اتفاق}
نمونه محتوا برای این تکنیک زیاده، من ویدیوی زیر رو انتخاب کردم که بدون کپشن و هشتگ 2.2 میلیون بازدید گرفته.👇
آموزش تولید محتوا به سبک POV
موفقیتِ ریلزهای آمیخته با حس همذات پنداری رو با یک فاکتور میشه سنجید: زمانی که بیننده با خودش بگه: “عه، این منم.”
سوال: ریلزهایی که POV هستن اما مثلاً از زاویه دید یک خلبان هستن چطور؟
پاسخ: اون ها صرفاً از نمای POV در فیلمبرداری استفاده کردن و از منظر بازاریابی محتوایی POV نیستن، بلکه از یک تکنیک دیگه استفاده کردن. بیا اول یک نمونه محتوای “عه، این منم.” نشونت بدم، بعدش بریم سراغ تکنیک بعدی…
کیس استادی پنجم: کابینِ خلبان
میخوام از دوپامین بگم! دوپامین، معروف به “هورمونِ بیشتر“. دوپامین از همه چیز بیشتر میخواد. وقتی میگم همه چیز، منظورم همه چیزه! حتی جایی که الان نشستی رو هم نمیخواد، چون بیشترش رو میخواد. اما نه یک بیشترِ معمولی… بلکه یک بیشترِ فوری! دوپامین مثل یک زیادهخواهِ ابله میخواد که در لحظه تمامِ دنیا رو به تصاحب خودش در بیاره!
به تصویر زیر خوب نگاه کن…

چرا عکس بالا یه حالِ خوبی میده بهمون؟ چرا زاویه دیدِ خلبان باید برای ما جذاب باشه؟
تکنیک اینجا و اکنون
✅تازگی و هیجان! کابینِ خلبان برای بیشتر آدما یه محیط نادر و غیرقابلدسترسه. تحقیقات میگن تازگی ترشح دوپامین رو تحریک میکنه، مثلاً دیدن منظره خلبان تو یه فرود طوفانی حس هیجان و تازگی میده و مراکز پاداش مغز رو فعال میکنه.
ویژگیهای سیستم اینجا و اکنون:
سیستم “اینجا و اکنون“، هرچند یه اصطلاح رسمی تو عصبشناسی نیست، اما با مفهوم رضایت فوری همراستاست، جایی که دوپامین به پاداشهای فعلی و ملموس جواب میده نه منافع آینده.
منبع: Dopamine: The pathway to pleasure
سیستم “اینجا و اکنون“، برای بقا تکامل پیدا کرده تا اجدادمون رو تو واکنش به تهدیدها یا فرصتهای فوری کمک کنه، ولی تو عصر دیجیتال، پلتفرمهایی مثل اینستاگرام ازش برای ارائه محتوای سریع و در دسترس سوءاستفاده میکنن:)
منبع: Outsmarting your Instant Gratification Seeker
🤨پس تعجبی نداره اگر ویدیوی زیر رو 40 میلیون نفر دیدن! یه ویدیوی کثیف با صدای آزاردهنده و تصویری که هیچ جذابیتی نداره.👇
کنتراست با روزمرگی
چیزهای روزمره (مثل محیط خونه یا محل کار) معمولاً دوپامین زیادی تولید نمیکنن، چون آشنا و قابلپیشبینیان. اما ویدیوی کابین خلبان یه چیز “خارج از این دایره آشنایی“ه. این کنتراست باعث میشه مغز شما بهش توجه بیشتری کنه و دوپامین بیشتری آزاد بشه.
اصلاً ویدیوی آنباکسینگ برای همین جذابه…
پاداش فوری در لحظه (اینجا و اکنون)
اینستاگرام با ویدیوهای کوتاه و جذابش، پاداش بصری و احساسی رو “فوراً” ارائه میده. وقتی ویدیوی کابین خلبان رو میبینید، توی چند ثانیه حس هیجان، شگفتی یا حتی حس ماجراجویی بهتون دست میده. این دقیقاً همون چیزیه که سیستم “اینجا و اکنون” دوپامین بهش واکنش نشون میده: یه لذت سریع و بیواسطه، بدون نیاز به تلاش و صبر…
کیس استادی ششم: همین مقاله!
تکنیک KISS
اینترنت پره از متنهای طولانی و شلوغ که کسی حوصله خوندنشونو نداره. ولی مقالهی ما نه مقدمه داشت، نه حاشیه رفت. از اولین کلمه، آموزشِ خالص بود تا همین الان.🥰
اصل KISS (Keep It Short & Simple) توی content marketing بهت میگه محتوا رو پیچیده نکن، متنهای حجیم رو بذار کنار و از طراحی شلوغ بپرهیز. مخاطبا میخوان سریع، راحت و جذاب با محتوای تو درگیر بشن.
تکنیک KISS در طراحی گرافیکی
- فونت درشت و خوانا: مخاطب نباید واسه خوندن کپشن یا نوشتههای روی پست زور بزنه.
- تعداد رنگ کم: قشنگ و چشمنواز بودن بهتر از رنگارنگ و شلوغه. پیشنهاد ما استفاده از یک رنگ اصلی + 3 رنگ فرعی (سیاه، سفید، طوسی) هست.
- متن کوتاه: اینجا جای رمان نوشتن نیست! اگرم مطلبت زیاده، تو چند پست یا اسلاید تقسیم کن.
- تصویر ساده: یه تصویر شلوغ پیام رو گم میکنه. بذار مخاطب با یه نگاه کلیت رو بفهمه.